Odznaczenia, ordery, medale, czyli kilka słów o Falerystce

Falerystyka to pomocnicza nauka historii, która zajmuje się odznaczeniami, medalami oraz innymi odznakami honorowymi. Powstało wiele świetnych książek na ten temat. Autorzy tacy jak Łoza, Puchalski, Stela, Sawicki świetnie przybliżyli to zagadnienie w literaturze. Niestety jeśli chodzi o internet, temat falerystyki jest przedstawiony bardzo pobieżnie. Najwięcej informacji o poszczególnych odznaczeniach można znaleźć w Wikipedii. Nie są to dokładne opracowania, ale zawsze można przeczytać kilka zdań o danym odznaczeniu. Najlepiej opisane są ordery i inne ważne odznaczenia państwowe. Weźmy np. taki Order Odrodzenia Polski. Temat opisany jest dosyć wyczerpująco, można przeczytać o poszczególnych klasach i ilości nadań. Jeśli jednak poszukamy informacji o Krzyżu Oświęcimskim, który ma niższą range, mocno się zawiedziemy. Szczególnie jeśli jesteśmy kolekcjonerami i szukamy dobrych zdjęć aby potwierdzić oryginalność medalu czy odznaczenia. Ten fakt skłonił mnie do stworzenia strony, gdzie staram się zebrać informacje o tych odznaczeniach, które nie są zbyt dobrze opisane.

Odznaczenia PRL

W Polsce stosunkowo późno zaczęto nadawać odznaczenia. Wynikało to po części z rozbiorów, po części z oporu niektórych osób. W czasie drugiej RP odznaczenia często miały charakter elitarny i były w większości przyznawane osobom które w wybitny sposób przysłużyły się sprawie Polski, lub brały udział w działaniach zbrojnych. PRL całkowicie zmieniło ten stan rzeczy. Odznaczenia zaczęto nadawać masowo w wielkich ilościach. Wystarczy popatrzyć na Krzyż Zasługi. W II RP nadano około 150 000 sztuk, podczas gdy w PRL było to już ponad 3 500 000. Do tego dochodzą tzw. odznaczenia resortowe, które również nadawano w dużych ilościach. Często wystarczyło sumiennie wykonywać swoje obowiązki w pracy aby zostać odznaczonym. Z tego względu na rynku kolekcjonerskim odznaczenia z okresu PRL osiągają niskie ceny. Nie bez wpływu na cenę, jest również fakt, że okres PRL skończył się stosunkowo niedawno.

Trzeba zauważyć, że ze względu na dużą ilość i niską cenę, odznaczenia z okresu PRL, są popularne wśród początkujących kolekcjonerów. Moja przygoda z Falerystyką zaczęła się w 2023 dlatego swoją uwagę kieruje głownie na nie. Niektóre z odznaczeń które przyznawano w tym okresie mają wg. mnie szczególną wartość, ponieważ nagradzały osoby które walczyły o niepodległość Polski. W tym okresie ustanowiono odznaczenia takie jak Wielkopolski Krzyż Powstańczy, Śląski Krzyż Powstańczy, Krzyż Partyzancki, którymi dekorowano prawdziwych bohaterów.

Książki o tematyce falerystycznej

W literaturze, można znaleźć wiele książek o odznaczeniach i medalach. Ze względu na niskie nakłady prawie zawsze osiągają wysokie ceny. Używana książka o wartości 200zł nie jest niczym niezwykłym. Czasem ceny przekraczają nawet 500zł. Tak wysoka cena wynika z unikalnej wiedzy jaka znajduje się w książce. Dzięki zdjęciom jakie zamieścił autor, często można zweryfikować oryginalność danego orderu, czy odznaczenia. Zanim kupimy książkę nie wiemy co jest w środku i ciężko powiedzieć, czy warto wydawać taką ilość pieniędzy. Niestety w internecie zwykle nie znajdziemy recenzji lub opisu. Czasem na aukcjach pojawiają się zdjęcia z książki które pozwalają ocenić zawartość. Czasem na Youtube ktoś nagra film z recenzją. Nie ma jednak jednego miejsca gdzie można porównać poszczególne książki i wybrać te które dla nas będą najbardziej interesujące. Chciałbym to zmienić, zbierając na tej stronie opisy oraz recenzje wybranych książek